Παύλος Νιρβάνας (Μαριούπολη, Ρωσία 1866 - Αθήνα 1937)


Παύλος Νιρβάνας

 

 

 

 

 

 

 

 

 





Ο Πέτρος Κ. Αποστολίδης δραστηριοποιήθηκε στο χώρο των γραμμάτων με το λογοτεχνικό ψευδώνυμο Παύλος Νιρβάνας. Γεννήθηκε στη Ρωσία, όμως σε μικρή ηλικία εγκαταστάθηκε μαζί με τους γονείς του, Κωνσταντίνο Απ. Κουμιώτη και Μαριέτα Ιω. Ραλλη, στον Πειραιά. Το 1890 ολοκλήρωσε τις σπουδές του στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστήμιου Αθηνών και ακολούθως άσκησε το επάγγελμα του γιατρού στο Πολεμικό Ναυτικό. Διατέλεσε πρόεδρος της Ανώτατης Υγειονομικής Επιτροπής του Ναυτικού και τμηματάρχης του Υπουργείου Ναυτικών. Το 1922 παραιτείται και αφοσιώνεται στη συγγραφή.

Στα γράμματα ωστόσο εμφανίζεται πολύ νωρίτερα, ήδη από το 1884, με την ποιητική συλλογή Δάφναι εις την 25η Μαρτίου. Ακολούθησαν κάποια χρονογραφήματα στις εφημερίδες Άστυ, Ακρόπολη, Εστία και κείμενα σε λογοτεχνικά περιοδικά όπως η Τέχνη, Παναθήναια, Νέα Εστία, Το περιοδικό μας, Ασμοδαίος, Μη χάνεσαι κ.ά. Αξιοσημείωτη λεπτομέρεια και ένδειξη της νεανικής συγγραφικής του ωριμότητας αποτελεί η δυσπιστία καθηγητή του όταν σε έκθεση στα μαθητικά του τετράδια εντοπίζεται το σχόλιο «ξένης χειρός όζει». Ως προοδευτικός άνθρωπος των γραμμάτων ήταν ανοιχτός στις καινούριες κινήσεις προερχόμενες από τη Δύση. Η γραφή του είναι επηρεασμένη από τον αισθητισμό, τον συμβολισμό καθώς και από τον Νίτσε. Δεν είναι τυχαίο που αποτέλεσε μέλος της ομάδας των Καμπύση, Χατζόπουλου, Θεοτόκη που έφεραν τον συμβολισμό στην ποίηση. Αν και στη αρχή ως πεζογράφος ξεκίνησε να γράφει στην καθαρεύουσα, στη συνέχεια επέλεξε τη δημοτική. Με την κριτική ασχολήθηκε ιδιαίτερα την περίοδο 1903-1912. Παράλληλα την περίοδο 1907-1909 γράφει για το θέατρο τα έργα Αρχιτέκτων Μάρθας, Μαρία Πενταγιώτισσα, Το χελιδόνι, Όταν σπάση τα δεσμά του. Οι περισσότεροι μελετητές καταλήγουν στο συμπέρασμα πως ο καλύτερος Νιρβάνας είναι ο χρονογράφος. Έγραψε πάνω από 10 000 χρονογραφήματα και χαρακτηριστική είναι η περιγραφή που δίνει ο ίδιος για το είδος, πως δηλαδή πρόκειται για την ιστορία και την φιλοσοφία της καθημερινής ζωής. Το 1928 εξελέγεται μέλος της Ακαδημίας Αθηνών.

Χρησιμοποίησε τα ψευδώνυμα Απόκαυκος ο Παρακοιμωμένος, Απολλινάριος, Άσοφος, Δρ. Α (Π), Ιατρός, Ιτρ, Ο Αντίλαλος, Π. Νβ, Πέτρος, Φιλότεχνος, Χαχόλος, Herr Doctor, Umbra. Έργα του έχουν μεταφραστεί στα γαλλικά, γερμανικά, αγγλικά, ρώσικα και ιταλικά από τους Baudry, Lucas, Diterich, Steinmetz, Κατσίμπαλη, Μ. Λυκιαρδόπουλο, Ε. Αθανασιάδη, Pio Ciuti και άλλους. Το έργο του έχει συγκεντρώσει και επιμεληθεί ο Γ. Βαλέτας στα Άπαντα (5 τόμοι, 1968). Ο Παύλος Νιρβάνας πέθανε το 1937 στην Αθήνα από βρογχοπνευμονία.

 

ΕΡΓΑ

ΠΗΓΕΣ        

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΥΛΙΚΟ

© ΤΜΗΜΑ ΘΕΑΤΡΟΥ, ΣΧΟΛΗ ΚΑΛΩΝ ΤΕΧΝΩΝ, Α.Π.Θ.