Ο Δημήτριος Καμπούρογλου γεννήθηκε στην Αθήνα το 1852 και πέθανε μέσα στη γερμανική κατοχή το 1942. Ο πατέρας του, ο Κωνσταντινοπολίτης Γρηγόριος Καμπούρογλου (1810-1868), ήταν εκδότης, της ελληνογαλλικής εφημερίδας Courier de la Grece και αργότερα της Courier d’ Athenes, του πρώτου ελληνικού εικονογραφημένου περιοδικού Ευτέρπη (1847-1855), της εφημερίδας Εβδομάς (1850-1857), και αποπειράθηκε, χωρίς επιτυχία, την ίδρυση Εθνικού Θεάτρου (1856-1858). Η μητέρα του Μαριάννα Καμπούρογλου (1819-1890) ήταν κόρη του Άγγελου Σωτηριανού Γέροντα, γόνου παλιάς αθηναϊκής οικογένειας, φοίτησε στο Παρθεναγωνείο Χιλ και διακρίθηκε για το ζήλο της στη συλλογή και δημοσίευση λαογραφικού υλικού.
Το 1871 ο Δημήτριος Καμπούρογλου βρίσκεται πρωτοετής φοιτητής της Νομικής και παράλληλα δοκιμάζει τις δυνάμεις του στη λογοτεχνία. Την επόμενη χρονιά υποβάλλει στο Βουτσιναίο Ποιητικό Διαγωνισμό την κωμωδία Ευσυνειδησία και ασυνειδησία, χωρίς επιτυχία, αλλά το 1873 βραβεύεται με την ποιητική συλλογή, Η φωνή της καρδιάς μου, της οποίας εξαίρεται η δημοτική γλώσσα και ο αντι-ρομαντικός τόνος. Το 1877 διδάκτωρ της Νομικής αρχίζει τη σταδιοδρομία του ως δικηγόρος, δουλεύει στο Πρωτοδικείο, αλλά γρήγορα η κλίση στην έρευνα, τη μελέτη και τη συγγραφή γίνεται ο κύριος άξονας της ζωής του.
Διεύθυνε το περιοδικό Εβδομάς (1884-1886) και το ιστορικό και λαογραφικό περιοδικό Δίπυλον (1910-1912). Το 1891 προσλαμβάνεται στην Αρχαιολογική Εταιρεία και από το 1892 διορίζεται επιμελητής χειρογράφων στην Εθνική Βιβλιοθήκη. Ανέλαβε τη θέση του διευθυντή της από το 1904 και απολύθηκε το 1917. Παράλληλα συνεργαζόταν με τακτική βάση με ένα μεγάλο αριθμό περιοδικών και εφημερίδων –μακρά και πυκνή συνεργασία διατηρεί με την εφημερίδα Εστία. Το 1923 πήρε το αριστείο Γραμμάτων και το 1927 εκλέχθηκε τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών. Το 1934 γίνεται πρόεδρος της Ακαδημίας.
Η δραματουργία αναπτύσσεται παράλληλα με τις υπόλοιπες δραστηριότητες του Καμπούρογλου. Το δράμα του Η Νεράιδα του Κάστρου, παραστάθηκε στην Αθήνα το καλοκαίρι του 1894, αλλά εκδόθηκε πολλά χρόνια αργότερα, πιθανά το 1925. Το 1895, παίχτηκε το ειδύλλιο Στην ιτιά από κάτω (έκδοση 1898) και βραβεύτηκε στο Ρετσίνειο δραματικό διαγωνισμό το Παιδομάζωμα (έκδοση 1896). Τη χρονιά των πρώτων Ολυμπιακών αγώνων πήρε το βραβείο στο Λασσάνειο ποιητικό διαγωνισμό, με την κωμωδία Το κλειδί της κάσας (1896), έργο που κατά πάσα πιθανότητα δεν δημοσιεύτηκε.Το 1898 εκδόθηκε σε συλλογικό τόμο κωμωδιών το μονόπρακτο Το ανδρείκελον. Το 1901 βρίσκεται ανάμεσα στους προσκεκλημένους από τον Κ. Χρηστομάνο για την ίδρυση της Νέας Σκηνής. Στις αρχές του 1922 δημοσιεύτηκε σε τέσσερις συνέχειες στο περιοδικό Τα Πανελλήνια η μονόπρακτη κωμωδία του Πρακτορείον ‘Η Τρυγών’ που είχε παρασταθεί στο Βασιλικό την προηγούμενη χρονιά. Από το 1922 τουλάχιστον έχει γράψει τον Ιδεολόγο, έργο που δημοσιεύτηκε δέκα χρόνια αργότερα στο περιοδικό Έρευνα (1932).
Μέσα στο ογκώδες και ποικίλο έργο του ξεχωρίζουν δύο τρίτομες μελέτες, Ιστορία των Αθηναίων (οι δυο πρώτοι τόμοι 1889 και 1890 και ο τρίτος το 1896) και τα Μνημεία της Ιστορίας των Αθηναίων (1890-1892). Ακολούθησαν Ο Αναδρομάρης της Αττικής (1920), Το Ριζόκαστρον (1920), Αι παλαιαί Αθήναι (1922), το ιστορικό διήγημα Αττικοί έρωτες (1921), το μυθιστόρημα Της τύχης τα γραμμένα (1924), Αι γυναίκες του μεγάλου κόσμου (1925), κ. ά.
ΠΗΓΕΣ
ΨΗΦΙΑΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΥΛΙΚΟ